Το λίπος του κράτους

Tου Πασχου Mανδραβελη

Περαιτέρω μείωση μισθών και συντάξεων, λένε, δεν θέλουν. Και ορθώς, διότι οι οριζόντιες περικοπές είναι μεν πυροσβεστικές, αλλά είναι και ταυτοχρόνως άδικες. Μείωση δαπανών, δηλώνουν, δεν μπορούν. Τις αποκρατικοποιήσεις τις απεχθάνονται. Πώς στην ευχή νομίζουν οι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ ότι θα σώσουν τη χώρα από τη χρεοκοπία; Με τις παλιές κακές συνταγές, που προτείνει και ο κ. Τσίπρας, δηλαδή με επιπλέον προσλήψεις στο Δημόσιο;

Το πιθανότερο είναι ότι τα κυβερνητικά στελέχη νομίζουν πως ζουν ένα κακό όνειρο, από το οποίο κάποια στιγμή θα ξυπνήσουν για να ξαναπιάσουν την παλιά τους τέχνη, δηλαδή την αύξηση των δαπανών. Δυστυχώς, αυτή η ονείρωξη δεν πλήττει μόνο το βαθύ ή έστω παλαιό ΠΑΣΟΚ, γίνεται επιδημία και στον χώρο των εκσυγχρονιστών. Πιθανότατα τρέφουν και αυτοί την ίδια καταστροφική αυταπάτη. Νομίζουν ότι ακόμη κι αν η χώρα βουλιάξει, οι ίδιοι μπορεί να σωθούν.

Δεν υπάρχει ούτε ο χώρος ούτε ο χρόνος ούτε η διάθεση για ψυχανάλυση των κυβερνητικών στελεχών. Το μόνο που υπάρχει μπροστά μας είναι ο στόχος της μείωσης των ελλειμμάτων. Αυτός πρέπει να επιτευχθεί είτε αρέσει σε κάποιον υπουργό είτε δεν αρέσει. Κι αυτό όχι γιατί το επιτάσσει το Mνημόνιο, αλλά γιατί αν η κυβέρνηση δεν μειώσει με προγραμματισμένο τρόπο το έλλειμμα, αυτό θα μηδενιστεί βιαίως και με τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις. Δηλαδή, μια στάση πληρωμών το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να μηδενίσει τα ελλείμματα. Δεν πληρώνεις, δεν εισπράττεις και το έλλειμμα γίνεται αυτομάτως μηδέν.

Το στοίχημα, λοιπόν, της κυβέρνησης –αλλά και συνολικά της χώρας– δεν είναι αν θα μειώσει ή όχι τα ελλείμματα, αλλά πώς θα γίνει αυτό. Η ζωή μπορεί να το κάνει με καταστροφικό για την κοινωνική συνοχή τρόπο ή οι υπουργοί μπορούν να το πετύχουν με τον ορθολογικό και σταδιακό τρόπο. Είναι επώδυνος και θα έχει αντιστάσεις, αλλά είναι καλύτερος από τη χρεοκοπία. Οπότε οι τσιριμόνιες «α, ξέρετε, εγώ δεν μπορώ να περικόψω τίποτε περισσότερο» είναι το πρώτο στρώμα λίπους που περισσεύει και πρέπει να περικοπεί.

Δεν υπάρχει λόγος, για παράδειγμα, να συντηρεί το κράτος επτά (συν ένα της Βουλής, οκτώ) κρατικά κανάλια. Από τη στιγμή που στη Γερμανία των 80 εκατομμυρίων υπάρχουν 24 εφετεία, στην Ελλάδα των 11 εκατομμυρίων περισσεύουν κάποια από τα 17 που έχει (και κάποιοι πιέζουν να γίνουν 18). Δεν υπάρχει λόγος να συντηρούνται έστω συγχωνευμένες δημόσιες επιχειρήσεις πώλησης αργιλομάζας (πηλού, δηλαδή) ή πωλητήρια χαλιών. Ούτε μπορούμε να έχουμε «Ελληνικό Οργανισμό Γάλακτος και Κρέατος» και ταυτοχρόνως «Εθνική Επιτροπή Γάλακτος Ελλάδας». Ούτε πρέπει να έχουμε Γενική Γραμματεία Προστασίας Καταναλωτή και ταυτοχρόνως Συνήγορο του Καταναλωτή.

Η ελληνική οικονομία έχει πολύ λίπος και το περισσότερο βρίσκεται στο κράτος. Πρώτη δουλειά των υπουργών είναι να το περικόψουν. Πώς; Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Μπουτάρης είπε στην κ. Λούκα Κατσέλη αυτό που δεν τολμά να πει κανένας υπουργός του ΠΑΣΟΚ. «Ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει περίπου 5.000 εργαζόμενους, αλλά η δουλειά βγαίνει και με μόλις 2.000 άτομα... Δεν μπορεί να γίνεται κοινωνική πολιτική τρέφοντας την ημιεργασία». Ενώ τόνισε το λογικό: «Αν ο δήμος ήταν μια ευνομούμενη επιχείρηση και βρισκόταν στο χρηματιστήριο, ποιος θα αγόραζε μετοχές μιας τέτοιας εταιρείας, αν ήξερε ότι οι μισοί εργαζόμενοι δουλεύουν και οι μισοί δεν δουλεύουν;».