Ο Spruce Whited είναι συνταξιούχος του U.S.C.G. (Αμερικάνικη
Ακτοφυλακή) από το Portland του Maine στην Νέα Αγγλία, που
τα τελευταία χρόνια ζει με τη γυναίκα του στο μικρό τους σκάφος στο Fells Point της Βαλτιμόρης. Ένας από τους λίγους
καλούς ανθρώπους που έχω γνωρίσει στις ανά τον κόσμο «αλητείες» μου όλα αυτά τα
χρόνια.
Σε μια
από τις τελευταίες μου προσεγγίσεις στη Βαλτιμόρη ο Spruce μου έκανε μια
πρόταση. Να επισκεφτούμε στο Fells Point, όπου
είναι και η μόνιμη βάση του, ένα πλοίο-μουσείο. Ένα αυθεντικό Liberty Ship του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που μετά
από 69 χρόνια ζωής, βρίσκεται ακόμα σε πολύ καλή κατάσταση και full operation.
Συμφώνησα
και στις 2 Οκτωβρίου 2011 το πρωί κατά τις 10, συναντήσαμε στην κυριολεξία, έναν
«ζωντανό θρύλο» της παγκόσμιας ναυτικής ιστορίας.
Το πλοίο Liberty
===================================
S.S. John W. Brown
===================================
Αντιγράφω
το αγγλικό κείμενο από το εσωτερικό της θήκης του DVD, που αναφέρεται
στο πλοίο, (το αγόρασα από την μπουτίκ του πλοίου, που βλέπετε στην φωτογραφία παρακάτω)
και την μετάφρασή του, που έκανα εγώ.
Το αγγλικό κείμενο
«The S.S. John W. Brown, one of 2710
Liberty ships built in the United States during World War II, was launched on
September 7, 1942 from the Bethlehem-Fairfield Shipyard in Baltimore, Maryland.
Built in only 56 days, the Brown
measures 441’-7" long.
Used to transport tanks, trucks,
troops and military supplies to the battlefront, she completed eight wartime
voyages.
For many years following the war she
served as a stationary schoolship in New York Harbor
In 1988 the Brown was rescued from a
rusting ghost fleet in Virginia and towed back to Baltimore where, over the
past 20 years, hundreds of volunteers have restored the ship as one of only two
Liberties still seaworthy.
A beautiful Ship tells the story of the
Brown, now serving as a living history museum ship».
Η μετάφραση στα Ελληνικά
«Το S.S. John W. Brown, ένα από τα 2.710 πλοία Liberty που χτίστηκαν στις
Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη
διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, καθελκύστηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 1942 (είναι
σήμερα 69 ετών) από το ναυπηγείο Βηθλεέμ-Fairfield Shipyard στη Βαλτιμόρη του Maryland. Κατασκευάστηκε εντός 56 ημερών μόνο
και έχει μήκος 441 πόδια και 7 ίντσες (134,60 μέτρα).
Χρησιμοποιήθηκε
για τη μεταφορά αρμάτων, φορτηγών, στρατευμάτων και στρατιωτικών προμηθειών στο πολεμικό μέτωπο και ολοκλήρωσε οκτώ ταξίδια
εν καιρώ πολέμου (ήταν από τα τυχερά πλοία).
Για πολλά
χρόνια μετά τον πόλεμο αποτέλεσε πλοίο-σχολείο στο λιμάνι της Νέας Υόρκης.
Το 1988 το
πλοίο διασώθηκε από έναν σκουριασμένο στόλο-φάντασμα στη Βιρτζίνια και ρυμουλκήθηκε
πίσω στη Βαλτιμόρη, όπου κατά τα τελευταία 20 χρόνια, εκατοντάδες εθελοντές
αποκατέστησαν το πλοίο σαν ένα από τα μόλις δύο Liberties που είναι ακόμη αξιόπλοα.
Ένα
όμορφο πλοίο που τώρα λειτουργεί ως ένα ιστορικό ζωντανό πλοίο-μουσείο».
-----------------------------------------------------------------
Ψάχνοντας
πληροφορίες για τα LIBERTIES στο internet βρήκα σχεδόν τις
ίδιες παντού, που κατά 99% είναι αντιγραφή από την Wikipedia. Στα blogs έχουν γραφτεί και ανοησίες. Νομίζω ότι το
Αγγλικό κομμάτι της ανάρτησης περιγράφει σε αδρές γραμμές την ιστορία των
πλοίων αυτών.
Πάντα
άκουγα για αυτά τα πλοία αλλά είμαι αρκετά… νέος (όχι και τόσο πια) για να έχω
συναντήσει κάποια στο παρελθόν. Στα πρώτα μου χρόνια στη θάλασσα, στα μέσα της
δεκαετίας του ’70, κυκλοφορούσαν μερικά αλλά δεν είχα την τύχη να τα συναντήσω
σαν εμπορικά πλοία.
Αυτά που
γνωρίζω διαβάζοντας λίγα πράγματα και από αφηγήσεις παλαιών ναυτικών είναι ότι
τα LIBERTIES ήταν τα
πλοία των νηοπομπών στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλά από αυτά βυθίστηκαν από τα
γερμανικά υποβρύχια παρά την προστασία τους από τα πολεμικά πλοία συνοδείας. Λόγω
της επικινδυνότητας αυτών των ταξιδιών στον Ατλαντικό Ωκεανό, από την Αμερική
στην Ευρώπη, η κατασκευή τους είχε τη φιλοσοφία του «πλοίου ενός ταξιδιού»,
ενώ πολλά περισσότερα δεν έκαναν ούτε καν το παρθενικό τους ταξίδι παραμένοντας
σε «ντάνες» στα αμερικάνικα ποτάμια και λιμάνια αφού, εν τω μεταξύ, ο πόλεμος είχε
τελειώσει.
Την εποχή
της εμπορικής τους καριέρας τα… «πλοία του ενός ταξιδιού» έζησαν και όργωσαν
τους ωκεανούς για περισσότερο από 30 χρόνια, η ταχύτητά τους δεν ξεπερνούσε
τους 8-9 κόμβους, η ποιότητα κατασκευής τους ήταν πάρα πολύ καλή, πράγμα που
διαπίστωσα κι εγώ 70 χρόνια μετά, ο χρόνος κατασκευής τους είχε φτάσει τις
17 μέρες(!) ενώ ακούγεται ότι το ρεκόρ ήταν γύρω στις 5 μέρες!
Απίστευτός
χρόνος!
Εκπληκτικά
πλοία!
Είναι
γεγονός ότι τα LIBERTIES αποτελούν
την απαρχή της ανάπτυξης της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας μεταπολεμικά!
Οι «οδηγοί» της που την έκαναν μεγάλη, πρώτη στον κόσμο. Ίσως το μοναδικό για το οποίο μπορούμε να κοιτάμε τους υπόλοιπους αφ' υψηλού.
Οι λέξεις
εδώ δίνουν τη θέση τους στην εικόνα!
Ακολουθούν
οι φωτογραφίες αλλά και σχόλιά μου, όπου χρειάζεται, από την επίσκεψή μου στο S.S. John W. Brown.
Το πλοίο εξωτερικά και το κατάστρωμα
Στην προβλήτα στο Fells Point, η πλώρη του.
Η αριστερή πλευρά του και η σκάλα επιβίβασης
Το ακομοδέσιο και η γέφυρά του
Τα τρία μικρά παράθυρά της γέφυρας αλλά και η πρωτόγονη θωράκισή της. Σε εποχές πολέμου τα φώτα απαγορεύονται. Όσο πιο μικρά τα παράθυρα τόσο το καλύτερο.
Το βιβλίο επισκεπτών γράφει στις δύο τελευταίες σειρές
Date: 02-10-2011, Spruce Whited, Hours: 08:42, Portland-Maine
Date: 02-10-2011, Christos Gkiolmas, Hours: 08:45, Volos-Greece
Εγώ και ο Spruce Whited στην πρύμνη του πλοίου
Στην πλώρη,
Η μπόμπα ή ο εργάτης και οι καδένες των δύο αγκυρών.
Η καμπάνα.
Την βρήκα στο μουσείο αλλά εδώ την μετέφερα στο σημείο που ανήκει.
Στην πλώρη!
Στην πλώρη.
Η καδένα έξω απ' το όκιο, η άγκυρα στο βυθό!
Όκιο είναι η... σωλήνα απ' όπου περνάει η καδένα της άγκυρας.
Στη φωτογραφία αυτό του εξέχει από την επιφάνεια του πλοίου.
Στην πλώρη.
Όκια και Ράουλα Οδηγοί για τους κάβους.
Κάβος είναι το σχοινί, το παλαμάρι.
Hatch Cover Νο1.
Το καπάκι του κύτους Νο1 (αμπάρι) ασφαλισμένο έτοιμο τα ταξίδι. Εκείνη την εποχή το άνοιγμα-κλείσιμο των αμπαριών αλλά και γενικά η προετοιμασία άφιξης, δηλαδή της φορτω-εκφόρτωσης και αναχώρησης (ρεμέτζο-σπατσμέντο αντιστοιχα) διαρκούσε ΩΡΕΣ ολόκληρες. Σήμερα κλείνουν σε δευτερόλεπτα. Τα χρόνια παιρνούν η τεχνολογία προχωράει όλα αλλάζουν.
Γενική εικόνα της κουβέρτας (καταστρώματος). Το μεγάλο χωνί με τη σίτα είναι ανεμοδόχος. Χρησιμοποιείται για τον αερισμό του φορτίου στ' αμπάρια.
Άλμπουρα, ανεμοδόχοι, μπίγες, μαγγιόρες, μπαστέκες, ματσαπλιά, ράουλα, βίντσια, ρονάρηδες, ποδάρια, καστάνιες, ρεφόρτσα, γκάϊδες, στράλια, μαστχάουζ, κάσαρο, ναϊνάς, σαβούρα, βάρδουλα, κεφαλάρια, σκαρμοί, γρύλλοι, κλειδιά, κουραδόροι, κουπαστές, παραπέτα, ρέλια, πανιόλα, μπίντες, μπότσοι, κουβούσια, μιξοί, χαβούζες, βίρα, μάινα, αϊμπότσι, εξαρτία, πεντένι, γάσες, καντηλίτσα, σκαλωσιά, ματσακόνι, μπουλμές, βαρδιόλα, ανεμολόγιο, ρουφιάνος, ραπόρτο, εξάντας, παλινώριο, κουμπάσο, καρτίνι, διπαράλληλος, αλμανάκ, Norie's, γραδελάδα, σαμπάνι, μάπα, κοτσανέλο, γάφα...
Μη μου ζητήσετε μετάφραση, χρειάζεται κανονικό φροντιστήριο. Μέρος της ναυτικής γλώσσας!
Βίντσια. Οι κύλινδροι που μοιάζουν με ζάντες αυτοκινήτου είναι τα κεφαλάρια.
Μπαστέκα, βάση μπίγας, ρεφόρτσο...
Ανεμοδοχος και μαγγιόρα μπίγα.
Η Brownie.
Τα γουστάρουν κάτι τέτοια οι αμερικάνοι!
Ράουλο οδηγός και κεφαλάρι απαραίτητα και τα δύο για το δέσιμο του πλοίου.
Η μπίντα.
Από το binder, δηλαδή η δέστρα,
Oι σωσίες των Abbot και Costello.
Οι ταυτότητες εξηγούν πως οι αμερικάνοι δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη.
Μηχανοστάσιο
Σχόλια για το μηχανοστάσιο δεν ειναι δυνατόν να υπάρξουν από μένα εκτός από γενικότητες. Ρωτήστε φίλο σας μηχανικό ή θα μας τα εξηγήσουν αυτοί που ίσως θελήσουν να σχολιάσουν.
Εντυπωσιακή η κατάσταση του μηχανοστασίου, αρκεί και μόνο να σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για ένα πλοίο 69 ετών.
Μέσα σε αμπάρι.
Το σκαρί του πλοίου εσωτερικά σαν καινούργιο
Μέσα σε αμπάρι.
Το σκαρί του πλοίου εσωτερικά σαν καινούργιο
Μουσείο
Αναπαράσταση νηοπομπής
Αναπαράσταση νηοπομπής
Αναπαράσταση νηοπομπής
Πίνακας με Liberty εν πλώ
Πίνακας με Liberty εν πλώ
Σχέδιο νηοπομπής
Νηοπομπή
Liberty που βυθίζεται
Κόμποι, Ναυτική Τέχνη!
Ο κύριος απαξίωσε να με... χαιρετίσει!
Γερμανικό υποβρύχιο, ο μεγάλος εχθρός των Liberties!
Ναυπήγηση Liberties
Κουκέτες
Κουζίνα και αποθήκες τροφίμων
Επίλογος
Αφιερωμένο σε
όλους τους απόμαχους αλλά και μάχιμους ναυτικούς.
Οι πρώτοι για να
θυμούνται και οι δεύτεροι για να μαθαίνουν.
Οι υπόλοιποι ίσως
για να μπορέσουν έστω και στο ελάχιστο να καταλάβουν τι σήμαινε και τι σημαίνει κυρίως «ποντοπόρο καράβι» και
ναυτική ζωή.
Οι συνθήκες έχουν αλλάξει πολύ από τότε προς το καλύτερο, αλλά δεν παύει να συνεχίζει να είναι ένα πολύ σκληρό επάγγελμα για το σώμα, το μυαλό και την ψυχή!
Ο Κώστας Χατζής
τραγουδάει τον υπέροχο «Στρατή» σε μουσική δική του και στίχους της προσφάτως
«αναχωρήσασας» Σώτιας Τσώτου!
Και οι δυό τους όπως και ο... Στρατής δεν υπήρξαν ποτέ ναυτικοί. Οι φαντασία τους όμως κάλπαζε, ταξίδευε όπως εκείνη ήθελε και θεωρούσαν τους ναυτικούς τυχερούς!
Είναι πράγματι έτσι;
Μμμμ! Εξαρτάται από τη γωνία που κοιτάς!
-----------------------------------------------------------------
Tα νιάτα του έφαγε ο Στρατής
στα ναυπηγεία ολημερίς
φτιάχνει τα πιο γερά σκαριά
να παν οι άλλοι μακριά
να ταξιδέψουνε τη γη
οι τυχεροί, οι τυχεροί
T' απόβραδο στο καπηλειό
με τον Γιωργή τον παραγιό
λένε για χώρες μακρινές
που δεν τις είδανε ποτές
ζηλεύουνε τους ναυτικούς
τους τυχερούς, τους τυχερούς
Σαράντα χρόνια στη δουλειά
φτιάχνει καράβια σα πουλιά
κι αυτός καρφώθηκε εδώ,
δέντρο παλιό, δέντρο ξερό,
να καμαρώνει τους αϊτούς
τους τυχερούς, τους τυχερούς
Όταν πεθάνω, βρε Γιωργή
όταν σαλπάρω από τη γη
βάλε στη κάσα μου πανιά
βάλε της άλμπουρας, σκοινιά
πες πως ταξίδεψε κι αυτός
ο τυχερός, ο τυχερός
Chrisgio